Nevezentioù

Petra zo c’hoarvezet e bourzh an Agenor ? Daoust hag ur respont en do al lenner.ez gant deizlevr ar medisin a vor ? Un deizlevr dalc’het aketus ha skrivet evit e bried Adela.
Netra asur avat. Ar wirionez war vor a c’hell tapout arlivioù dispis, etre follentez ha poell an den a skiant.
Morganezed ? Boudoù bev anezho ? Sed ar goulenn silet e spered pep hini hag a vo koulz sklaeraat drezhañ e-unan kuit da dreiñ sot...

En dastumad danevelloù-mañ e laka war-wel James Joyce (1882-1941) tud Dulenn, ar gêr ma oa ganet.
Dubliners a voe embannet e 1914, ha kement-mañ goude bezañ marc’hataet gant e embanner, a felle dezhañ sioulaat ar skrid. E deroù an XXvet kantved e oa bepred Iwerzhon dindan beli ar Saozon ha dindan gwask ponner an iliz katolik. Div villigadenn, hervez Joyce, hag a rae eus Iwerzhon ur vro ma veze an holl dindan sezi hag eus Dulenn kêrbenn ar sezi-se.
Hed-ha-hed ar pemzek danevell, bugale, krennarded, ha tud deuet – ar bobl ma sav James Joyce ar poltred anezhi – a ra anaoudegezh gant an disouezhañ, an dinac’h, ar c’hwervoni. An holl santadoù-se a deu splann en danevell ziwezhañ, “Ar Re Varv”, a gloz an dastumad en ur c’hoda barzhel, leun a hiraezh evit an identelezh iwerzhonat.

Zulian zo ur paotrig kentoc’h fall baket e lod a pa za e 1835 da gaeraat douaroù Bod-Marc’h e bro ar segalegi : dall, paour ha divamm. Neoazh eh a e vuhez d’eilpenniñ an deiz ma vo roet dezhoñ, get e dad, ur flipo a brezant.
Dre ar sonerezh e c’hellay sevel e gein ha degas birvilh ha from e buhez ar re ’rall da-heul.
Ur veaj tre e diabarzh un den enta, « unan ha ’gleve kan ar gwenen a pa lipa mel, » ur sailh en amzer a-gent ivez, etre daou skrapad “Napoléonville”, d’ar c’houlz ma oa bet digoret get galeourion un erv e kalon ar vro evit leuskel kanol ar Blavezh da gas, dre dreuz ar lannoù, he dour treboulet d’an c’hwez, d’ar gwad ha d’an daeroù

El levrig-mañ ez eus anv gant Herve Gouedard eus ur Breizhad nebeut anavezet : Julien Tanguy e anv. Ganet e oa bet e Pledran e 1825 ha marvet e Pariz e 1894. Un anarkour gredus ha sioul anezhañ hag a gemeras perzh e emsavadeg ar Gumun e 1871. Toullbac’het e voe e Satory hag e Brest.
Kavet gantañ labour e Pariz evel braeer livioù e voe mignon bras ha skoazeller ur bern livourien vrudet evel Pissarro, Monet, Renoir, Van Gogh, Toulouse Lautrec...

Ne c'hell ket kousket Babig Logodenn abalamour d'an holl drouzioù iskis a glev en noz-mañ. Petra zo o c'hwezhañ hag o sutal ? Piv zo o stekiñ ouzh ar prenestr ? Ha daoust hag un tasmant eo zo oc'h huchal "Ou - Ou" ? Aon ruz en deus Babig Logodenn. "Gallout a ran dont ez kwele ?" a c'houlenn Babig Logodenn digant e dad. Gouzout mat a ra Tadig Logodenn eo dav da Vabig Logodenn deskiñ kousket en e wele e-unan hag ober gant ar pezh a ra aon dezhañ...

Adalek 4 bloaz.

War e bouezig e ya Youenn gant e vuhez ’kostez Landerne. Ur vicher vat, daou vab, un toullad mignoned. Ha setu eñ, un deiz, e-tal « ar vaouez az poa klevet er radio an deiz all... Ya. Hep mar na marteze... Ha tamm-ha-tamm, hep gouzout dit zoken, e teu he mouezh strobinellus da sorsañ ac’hanout... »
Setu tapet Youenn er griped hag eñ prest da redek, da lammat, da nijal, da neuial, da hunvreal war-lerc’h Monn-Seu, Montse pe me ’oar-me !
Konter an istor karantez-mañ, hag eñ tost ouzh al lenner, a gas ac’hanomp war roudoù kalonoù kizidik, bliv ha denel ken-ken.

Labour paotr an tan, Montag, a zo deviñ levrioù, en ur gevredigezh he deus disfiz dioute, gant aon na vroudfent an dud da brederiañ. Gwreg Montag a dremen hec’h holl amzer o sellet ouzh ar skinwel hag o c’houlenn digant he gwaz labourat muioc’h.
Un amezegez yaouank, Clarisse, er c’hontrol, a zo dedennet-bras gant ar pezh a gaver el levrioù ha gant ar bed gwirion tro-dro dezhi.
Pa’z a Clarisse diwar wel un deiz en un doare kevrinus e kemm emzalc’h Montag hag e krog da guzhat levrioù en e di. Diskuliet gant e wreg ha gant aon da vezañ toullbac’het e tec’h. Mont a ra davet tud ouiziek maez a lezenn, a zesk levrioù dre ’n eñvor, da c’hortoz distro ur gevredigezh a gompreno talvoudegezh ar skridoù.

Ur gartenn kaer-eston savet gant Mikael Bodlore-Penlaez en em dommañ ouzh douaroniezh Breizh ha deskiñ en ur c'hoari.