Goullo
– Ma teu unan bennak da skeiñ ouzh an nor, na zigorit ket dezhañ ! Marteze e vo ar Roñflez, prest da lammat ganeoc’h ha da zebriñ ac’hanoc’h, eme ar c’havr d’he mennedigoù.
Un doare libanat da gontadenn « Ar C’havr hag he Seizh Mennig »
BARZHONEGOÙ
Glazik Blues, gant Fañchig GWENN
Er c'hoadegi don, gant Herve SEUBIL gKERNAUDOUR
Un tamm awen, gant Yulia BORISOVA
KANAOUENN
Testamant, gant Mark KERRAIN
DANEVELLOÙ
Kroashent-tro, gant Kristian BRAZ
Lizher da Zahud, gant Loeiza an DUIGOU
Bichonig, gant Jean Le CLERC de la HERVERIE
Paradoz, gant Iwan ar FUR
SKRIVAGNERIEN
Goulc'han Kervella, Poan ha plijadur, gant Al Liamm & Brezhoweb
ISTOR SOKIAL AR BREZHONEG
Skiantoù ha botoù koad, gant Erwan HUPEL
PREZEGENNOÙ
Prezegenn war ar Maen Log 2019, gant Per Vari KERLOC'H
Skoazellañ ar re a labour evit mad Breizh, gant Per Vari KERLOC'H
120vet deiz-ha-bloaz Goursez Breizh, gant Thierry CHÂTEL
HEKLEV SEVENADUREL
A-dreuz lenn
Petra nevez ?
Notennoù
Emañ Kaou Kemener, poliser a vicher, o vevañ hag o labourat kostez Lannuon. Laouen-bras eo Kaou ha Loeiza e bried o pediñ o mignoned a-gozh Ronan Riou ha Katell, bigouterien evelto. Dizale e vo lidet pardon bras Ar Seizh Sant. Er chapelig-se bet savet war un daolvaen e tired bep bloaz kristenien ha muzulmaned da lidañ asambles ur pirc’hirinaj a oa bet diazezet gant Loeiz Massignon e 1954. Un degemer c’hwek o devo gant Tin Nedeleg, eontr Kaou ha person ar C’houerc’had ha bec’h d’ar pardon ! Dic’hortoz ar reuz hag ar bec’h a sav trumm avat ! Kaou Kemener a ranko kiañ evit kaout diluz d’an afer a ya kalz en tu-hont da dachenn Ar Seizh Sant.
Un darvoud a bouez eo embannidigezh al levr-mañ en istor lennegezh dre gomz Breizh. Sede, a-benn ar fin al labour dastum kaset da benn gant Emili-Barba Guitton, Itron de Saint-Prix, en XIXvet kantved kinniget dimp, tud an XXIvet kantved. Dianav ne oa ket. An Itron de Saint-Prix a ouie rannañ he dastumadennoù gant tud all brudetoc’h, marteze. Anv zo anezhi er Barzaz-Breiz, da skouer, ha dreist-holl em gavet eo he eostad e-kreizik-kreiz eostad Pengwern, ken e oa mesket gantañ.
Yvon Rol en deus bet gouvezet sachañ er-maez ar c’horpus-se savet gant ur vaouez gredus ha barrek da selaou ha da notenniñ ar pezh a veze kanet pe dibunet dezhi. Gantañ eo kinniget hiziv evel ul labour a aparchant da Emili-Barba Guitton (1789-1869), Itron de Saint-Prix. Gras da Yvon Rol ez eus ur studi fin eus perzhioù ar pezhioù dastumet gant an Itron de Saint-Prix : koulz war dachenn ar yezh, war dachenn ar c’han, war dachenn al lennegezh-pobl.
Gant an embannadur-mañ e renter enor d’ur vaouez he devoa komprenet kalz abretoc’h evit lod pegen pinvidik, pegen prizius, pegen kaer e oa sevenadur ha lennegezh he fobl, ha kement-mañ 150 vloaz goude he marv.
Boas eo liseidi klas termen lise Ploueven da aozañ ur gouel, digarez dezho d’en em gavout a-raok ar vachelouriezh ha da dremen ur pennad-amzer plijus. Dibabet e oa bet al lec’h dirak ar mor, prientet pep tra a-zoare, boued, evajoù ha sonerezh, hag an deiz merket e oa en em gavet kalz a dud yaouank hag e-leizh a blijadur gant an holl. Da nebeutañ, tost gant an holl…
E fin al levr e kavo ar gelennerien goulennoù savet gant Ronan L’Hourre ha Chann L’Hourre, evit mont pelloc’h gant an istor.
Setu amañ eil romant an drilogiezh Hon hendadoù (I nostri antenati ), skrivet gant Italo Calvino. D’e zaouzek vloaz, da-heul un tabut gant e dad, e tiviz Cosimo, Baron di Rondò, pignat er gwez, mennetstart da chom da vevañ eno betek fin e vuhez. Daoust ha derc’hel a raio d’e c’her ?
Ar romant diwirheñvel-se, lec’hiet e fin an XVIIIvet kantved e norzh Italia, zo war un dro ur romant avantur hag ur romant prederouriel, a laka war wel ar c’hudennoù daremprediñ a vez etre an dud, ar familh hag ar gevredigezh. Bez’ eo ivez ur ganenn d’an natur ha d’ar frankiz.
Brudet eo Padrig ar Besko, doktor skol-veur Roazhon 2 war ar yezhoù keltiek, evit e studiadennoù niverus ha pouezus war rannyezhouriezh ar yezhoù keltiek. En taol-mañ e ro dimp frouezh e labour war ar manaveg e stumm un dornlevr. Kinnig a ra ivez enrolladennoù ar c’hentelioù. Seul briziusoc’h an dornlevr-mañ.
Dindan Loeiz XIV eo brevet ar bobl dindan samm an tailhoù : paper timbr, staen... Ken e krog d'en em sevel... E Naoned, e Roazhon ha dre ul lodenn vat a Vreizh-Izel. Gant Malo ar soner violoñs hag e genseurted e vevimp an dispac'h-se hag e raimp anaoudegezh gant tud evel Sebastian ar Balp...
Romant evit ar yaouankiz skrivet gant Goulc'han Kervella diwar fedoù istorel emsavadeg ar paper timbr hag ar Bonedoù Ruz e 1675. Ar soner violoñs a zo bet anezhañ e gwirionez ha lakaet eo bet d'ar marv e Roazhon evel ma skriv an Itron a Sévigné...
Graet eo ar rimadelloù evit plijadur an deskerien. Ha ganto e tesker gerioù e-leizh ha framm ar yezh. Gant 100 rimadell e c’haller deskiñ un toullad mat a draoù, sur ha n’eo ket marteze.
Arz al limerigañ a zegas plijadur d’ar saoznegerien, ha da yezherien all er bed. N’eo ket anavezet kalz e Breizh, met n’eo ket re ziwezhat evit kregiñ e-barzh.
Limerigañ ’vez ket graet kalz e Breizh
Marteze dre ma tenn kalzik d’ar reizh
Kaoz eus pec’herezed
Hag eus fouzhañ kezeg
Traoù hudur, ’g a zisplij d’an dud a feiz.
Darn a ra mousc’hoarzhoù treut pa glevont ur fentigell, darn a c’hoarzh en o dorn, darn all en o gwerenn, ha re all e-leizh o c’horzailhenn. N’eo ket se a viro ouzhimp da gontañ bourdoù ha bidennoù, diwar-goust ar pennoù bras hag ar revrioù strizh.
Lod a fic’ho, lod all a feuko, ha mamm-gozh a fringo.
Setu amañ ur forniad all a farsadennoù, eus ar seurt na gaver ket el levrioù sirius.
C’hoarzho neb a garo.
Biskoazh kemend-all ! Kaset ar vered da lec’h all ! Ya, bered Odilon ha Carmilla, ha hini tonton Drakulevr war un dro ! Da belec’h ’ta ez aio ar sunerien-levrioù da lakaat o archedoù ? Ouzhpenn-se o devez ezhomm da gaout lec’h da verniañ ar miliadoù a levrioù ma kavont o boued !
Gwashat barrad gwallamzer war ar sunerien-levrioù ! Pelec’h e vo kavet an diskoulm d’ar gudenn ? Poent eo da Odilon skrabañ e benn ma fell dezhañ chom gant e fulenn Carmilla.
Mont da vorueta e-maez fiordoù Island dindan un amzer sklas ha lenn oberenn Milton “Ar baradoz aet da goll” war ar memes tro, n’eo ket, hep mar ebet, ar furañ tra d’ober.
Bárður, dichupenn, ne zistag ket eus e levr hag a varv gant ar riv. E vignon, neuze, a laka en e soñj mont da rentañ al levr d’e berc’henn, ur c’habiten deuet da vezañ dall.
Petra eo al luc’hskeudenn-se eus un iliz-veur bet gwelet biskoazh gant gour ha diskoachet gant ur paotrig en ur skouerenn gozh eus Buhez ar Sent? War be du e troio planedenn an denelezh e-kreizig-kreiz Amazonia? Petra zo boutin ’ta d’an holl dud kozh lazhet e mareoù serr-noz e kornôg ar vro hag a roio bec’h d’an enseller Eganton Kergrist ha d’e gomper saoz? Dre benaos e tenno da vraz un tamm chikan etre ur bugelig amsent hag e dad hollvrudet? Petra a ra d’un ofiser a bolis diskenn daeroù e dibenn e enklask? Sed amañ pemp goulenn hag a vo roet pep a respont dezho gant an danevelloù – pe ar c’hontadennoù – a lennoc’h el levr-mañ.
H. Seubil gKernaudour – Un toullad geriennoù bet klevet gant Yann-Fañch Kemener
Pierre-Yves Kersulec – Gwerz Skolan (1/…) Ur sell a-dost war stumm Kaniuhel ha war ur stumm bennak all eus ar werz chomet diembann betek-henn
Divi gKervella – Un toulladig krennlavarioù dastumet gant D.L. Miorcec de Kerdanet
Notennoù yezh
Gweltaz ar Bihan
175. Gerioù deuet eus ar galleg hag o deus ur ster disheñvel e brezhoneg
176. Troiennoù pe geriennoù anavezet e Bro-Leon
177. Enskrivadur war porched maner al Leuhan
178. Troiennoù brezhonek hag o zroidigezh c’hallek
179. Gerioù ha troiennoù a-bep seurt
180. Labour ar merc’hed war-dro an dilhad (betek ar bloavezhioù 1960)
Notennoù lec’hanvadurezh
Gweltaz ar Bihan
L23. Evezhiadennoù war un nebeud anvioù-lec'h a Vro-Leon
L24. Lakaat war-wel an anvioù brezhonek
L25. Anvioù-lec’h troet, pe hanter droet, e galleg
E Bro-Alamagn emaomp, e 1932 ; gant donedigezh Konradin en e glas e lise Stuttgart e cheñch buhez Hans penn-da-benn. Netra ne seblante liammañ an daou grennard, disheñvel bras ken e-keñver o renk sokial, ken e-keñver o mennozhioù, unan mab ur familh illur eus noblañs kozh Bro-Alamagn, egile mab ur familh eus ar vourc'hizelezh yuzev. Ha koulskoude e tiwan ur vignoniezh don etre an daou lisead. Met an naziegezh, hag an enepyuzevouriezh o ren muioc'h-mui er vro a gas an daou baotr yaouank pep hini diouzh e du. Bloavezhioù war-lerc'h en em adkavont en un doare dic'hortoz.
Nevez degouezhet e kastell Canterville, an aotrou hag an itron Otis hag o bugale, ur familh o tont eus ar Stadoù-Unanet, a ra anaoudegezh gant Sir Simon, an tasmant a zo chomet da vevañ war al lec’h abaoe kantvedoù goude bezañ drouklazhet e wreg. An Amerikaned ne seblantont ket bezañ spontet gant annezad an ti daoust dezhañ ober e seizh gwellañ evit ijinañ itrikoù a bep seurt da lakaat ar berc’henned da skrijañ. Daoust ha dont a raio a-benn eus e daol?
Pennad-stur
Makroprosez a-enep euskarat e Madrid – Padrig an Habask
Etxerat – Youenn Kervalan
Ar Brexit... hag « ar Saozon villiget » – Éamon Ó Ciosáin
Ar vugale hep identelezh – Aline Gleoneg
Danevell toull-bac’h – Martial Menard
Delwennoù nevez-savet e Karaez – Charlie Grall
Lizher d’ur prizoniad – Anjela Duval
Stourm evit hon anvioù-lec’h – Padrig an Habask
Hent-dall an aotrou maer – Youenn Kervalan
Stourm evit an anvioù brezhonek e Plougerne (1988-2010) – Goulc’han Kervella
Fulor hañv – Youenn Kervalan
Ma sorserez muiañ-karet (Bewitched) – Paol ar Meur
Gwez ha buhez – Fulup Lannuzel
Dudi – Job
Keleier an embann – Alan Botrel
Barzhonegoù brezhonek er gelaouenn Dispac’h (1957-1960) – Gwendal Denez
Marv ar c’harmelod – Anna Canevet
Skrid-tan – Sulio Laouenan
Amzervezh ar gerioù – Telo Korneg
An imbouder peulvanoù – Youenn Kervalan
Ar valanenn gozh – Youenn Kervalan
E parkeier an noz – Youenn Kervalan
A-viskoazh ’m eus bet c’hoant da vezañ frank... – Yulia Borisova
E 1916 e oa bet enrollet kaozioù un nebeud soudarded vreton gant an Alamaned. Meur a wech ez eus bet anv anezho abaoe pevar bloaz. Souezhus ! Sebezus ! Brezhoneg bet enrollet en Alamagn ouzhpenn kant vloaz zo !
N’eus ket bet klasket gouzout petra a oa bet lavaret ganto.
Ofiser eo bet Moran e-pad brezel dizalc’hidigezh Iwerzhon, ha chomet c’hwerv ha dibourvez war-lerc’h. Un intañv brouezek hag otus eo, gwaz war e zomani bihan hag e veuriad. Daoust ma vezont spontet alies gant e zoare feuls e chom e deir merc’h hag e eil gwreg tost o c’halon dezhañ, bremañ p’emañ Moran o koshaat da vat.
Harpet ouzh riblenn ar prenestr emañ Trifin oc’h arvestiñ ouzh an tolead. Plijet eo gant ar gêr vras o lugerniñ, o sourral, o vevañ dirak he daoulagad.
Trifin fri pik, Trifin fri hir he deus graet hent, hi merc’hig ar c’higer.
Tregerniñ a ra bepred koun Lucia di Lammermoor en he spered. Daoust hag an opera italian-se eo en doa un deiz tapet krog e red he buhez ?
Ce volume explore la riche tradition d’un théâtre des Lumières en Bretagne et en breton. Cette pratique, initialement conçue pour le divertissement et l’éducation citoyenne, perdure notamment grâce au travail de la compagnie Teatr Piba. L’étude propose un examen des liens tissés entre ce théâtre, les idées des Lumières, la sagesse, le cosmopolitisme et le romantisme littéraire et montre la manière dont ces idées se reflètent dans les légendes celtiques et internationales et les mystères bretons. L’ouvrage s’intéresse également aux pièces historiques de Per-Jakez Helias, Planedenn Gralon Meur/Le Jeu de Gradlon (1950), Ar Roue Kado/Le Roi Kado (1960) et An Isild A-Heul / Yseult Seconde (1969), qui intègrent les thèmes de ces mêmes légendes celtiques et anciens mystères bretons tout en offrant un cheminement vers la philosophie morale.
Eva Urban est Senior Research Fellow au Mitchell Institute for Global Peace, Security and Justice, Queen’s University Belfast. Elle a publié l’ouvrage Community Politics and the Peace Process in Contemporary Northern Irish Drama et de nombreux articles scientifiques sur le théâtre irlandais et international.
An nav danevell a ya d’ober an dastumad-mañ a zo bet urzhiet hervez red an amzer, eus an XVIIIvet kantved betek an amzer da zont, bloavezh 2027 evit an danevell ziwezhañ : Pont an Diaoul.
Ur bed faltaziet eo a vez livet deomp met gwriziennet don er gwirvoud ivez abalamour d’an darvoudoù gwirion a zo anv anezho e lod eus an danevelloù, abalamour d’an deskrivañ resis, pizh a ra Fulup Lannuzel eus takadoù zo, eus kêr Vrest hag he savadurioù hag ivez ar maezioù, an natur tro-war-dro deomp.
Kavet e vo amañ un dibab testennoù tennet a oberoù skrivagnerion a Vro-Gwened.
Lod ag ar skrivagnerion-se a zo anavet, brudet zoken evit un dornad anezhe, lod arall a zo dianav pe dost.
Brudet eo Loeiz Herrieu, Yann-Vari Heneu, brudet eo Yann-Ber Kalloc'h ivez. Anavet eo Loeiza ar Meliner ha Roperzh ar Mason, met bihan a dud a anav Jozeb Seveno, Anna Jehanno, Matelin ar Gallig, Pier Tangi... Ha piv en deus bet tro da lenn lod ag ar pezh a zo bet skrivet a-c'houde, lakaomp, an XVIIIvet kantved ? Stank eo neoazh ar Wenedourion o deus lakaet o fluenn da labourat : 142 skrivagnour a Vro-Gwened a gaver e levr Lukian Raoul Geriadur ar skrivagnerien ha yezhourien vrezhonek. Ret eo lakaat oc'hpenn an dud o deus skrivet er blezioù diwezhañ-mañ, ar skrivagnerion oberiant hiriv an deiz : ar re yaouankañ anezhe a vo kavet e dibenn ar levr-mañ, e penn ar chadenn, rak ur chadenn eo, didorr abaoe meur a gantved. Dalc'homp da labourat evit na dorro biken !
N’eus nemet ar sonerezh e buhez Herve Volant, soner yaouank violoñsell anezhañ hag eñ o reiñ kentelioù e skol-vuzik Kemper. Ha renket evel ur skrid-sonerezh eo e vuhez. Betek ma vo klask war-lerc’h Eos Dauvergne, deskardez dezhañ.
Mont a raio ar c’homandant Lionel Turluch a souezhadenn da souezhadenn betek an disoc’h, ma welo e c’hell an afer-se diskouez splann tuoù duañ Mab-den.
PENNAD-STUR gant Tudual HUON
E KOUN
Tremen dre gan, gant Aneirin KARADOG
Ma mignon Yann-Fañch, gant Herve SEUBIL gKERNAUDOUR
En enor da Batrick Malrieu, gant Jean-Bernard VIGHETTI (bzhg gant Herve LATIMIER)
Eneoù ereet, gant Jean-Bernard VIGHETTI (bzhg gant Herve LATIMIER)
Ar pardon mut, gant KERVALAN
BARZHONEGOÙ
Hentigoù an anken, gant Padrig DREAN
Ma soñj a nij davedoc'h, gant MAI-EWEN
Froudenn, gant Paskal TABUTEAU
Dour, gant Alan KERSAUDY
Annez ar yezh, gant Jean-Yves BROUDIC
Piv e oas ?, gant Fañchig GWENN
Soñjoù du, gant Yulia BORISOVA
PENNAD-KAOZ
Erwan Evenou e Skol-veur Roazhon 2, gant Tristan LOARER
Levr skeudennet evit bugaligoù.
Skoñsig bihan en deus ur poupig pilhoù, un neñneñ, Ruflig e anv. Skoñsig a zo sot gant Ruflig ha gant ar c'hwezh dioutañ e-unan a zo gantañ. Petra ober avat pa 'z eo tremenet Ruflig er mekanik da gannañ hag en deus kollet tout e c'hwezh?
Skrivagnerez evit abadennoù skinwel evit ar re yaouank eo Muireann Ní Chíobháin. Ganti eo bet savet "Din in Diner" ha kalz a abadennoù all evit RTÉjr. Daoust m'eo bet ganet e Cork he deus tremenet ul lodenn vat eus he bugaleaj en ur vro ouezelek eus ar c'h-Kerry el lec'h m'emañ he familh o chom bepred. Lorc'h a zo enni o komz gouezeleg.
Skeudenner dizalc'h a orin eus Iwerzhon eo Paddy Donnelly, bremañ o chom e Belgia. Skeudenner hag arzstummer abaoe 14 vloaz.
Remont Delaporte ha Reun ar C’halan, daou zen eus ar C’hastell-Nevez ganet e deroù an XXvet kantved, an hini kentañ en ur familh pinvidik a-walc’h diazezet mat er vro hag an eil e atant un troc’her-buzhug, treut ar peuriñ gantañ. Dre eñvorennoù skrivet Remont Delaporte ha gant arroudoù eus ar re savet gant Reun ar C’halan, e kinniger el levr-mañ heuliañ planedennoù souezhus daou zen hag a oa bet kemeret ganto hentoù disheñvel-rik e-pad prantadoù diaes-meurbet. Remont Delaporte a zeuas da vezañ emsaver breton e 1927, goude bezañ dizoloet ar brezhoneg abred a-walc’h. E-pad ar brezel e oa e penn Strollad Broadel Breizh. Pezh a skriv diwar ar prantad-se a zo talvoudus-tre evit hon istor. Reun ar C’halan, yaouankoc’h, a oa studier c’hoazh pa grogas ar « reuz bras » met mont a reas d’ar « maquis » memes tra e miz Eost 1944 ha goude-se da aloubiñ Bro-Alamagn gant al lu gall. An daou avat a gemero hent an divroañ evit abegoù disheñvel : Remont Delaporte en Iwerzhon ha Reun ar C’halan, evel miliadoù a Vretoned eus Kreiz-Breizh, er Stadoù-Unanet. Enno o-daou, pezh a zo heverk ken ez eo, e voe enaouet – abred pe diwezhat en o buhez – flamm « Tantad an hendadoù » hag... ar youl da sevel ur vuhez vroadel vrezhonek e Breizh.
Yann Meur a ginnig deomp ur bourmenadenn e-barzh bed ur soner yaouank eus ar bloavezhioù dek ha tri-ugent. En eñvorennoù-se ez eus from, fent ha peadra da c’hoarzhin. Ar skrid a ro deomp ivez danvez preder war plas ar sonerien er gevredigezh, tonkad hag emdroadur hor c’hevredigezh, adperc’hennidigezh hec’h hengoun. Diskouez a ra penaos e tremen an den eus amzer ar vezh da azginivelezh e sevenadur.
Daniel Doujet — Yann-Fañch Kemener : div atersadenn e daou benn e vuhez kaner
Pierre-Yves Kersulec — Gwerz Skolan (1/…) Ur sell a-dost war stumm Kaniuhel ha war ur stumm bennak all eus ar werz chomet diembann betek-henn
Pennad-stur
Keleier a Vro-Euskal – Padrig an Habask
Gouarnamant Katalonia prosezet e Madrid – Yannig Laporte
Rapa – Paol ar Meur
Skeventenn ar blanedenn – Aline Gleoneg
Wang Weilin – Youenn Kervalan
Kloz Filip Mell – Padrig an Habask
30vet Gouel al levrioù Karaez e dibenn miz Here – Charlie Grall
Ar seurf war gwagennoù dour-sall – Erwan Aleksanian
Bae ar Moc’h – Pêr Pezhell
Joints français – Yannig an Aod
Kañv-ha-diskañv – Youenn Kervalan
Meulerezh-kañv – Youenn Kervalan
Dudi – Job
Keleier an embann – Alan Botrel
Breur e c’hoar – Roparz Hemon
Marv bihan Liam O’Rooney – Douglas Hyde (tr. Youenn Drezen)
Hiraezh ar c’holl-boued – Kristian Braz
Medor – Loeiz Gwilhou
Mab nemetañ ar c’halvez – Anna Canevet
Ma hunvreoù – Yulia Borisova
Ne c’hortozan ket enorioù – Yulia Borisova
An den – Yulia Borisova
Ne glaskan ket karantez – Yulia Borisova
OooooooaaaaaaA ! – Erwan Aleksanian
BARZHONEGOÙ
Diwezhañ, gant Paskal an INTAÑV
Stourm ar plac’hig lent, gant Riwal HUON
Deskoni an dilavar, gant Youenn GERVALAN
DANEVELLOÙ
Gin pe vodka evit Bénédicte ?, gant Jil PENNEG
Teir sizhuniad diskuizh, ha diskuizh, gant Gabriel GOUBIN
Lanig Tremenlec’h, gant Yves G. KERNALEGENN
MARVAILH
Amos hag an aerouant, gant R. J. KERNOA
SKRIVAGNERIEN
Annie Coz, Lakaat da glotañ an diabarzh hag ar gwirvoud, gant Al Liamm & Brezhoweb
ISTOR SOKIAL AR BREZHONEG
Marc’heien ar yezh, gant Erwan HUPEL
STUDIADENNOÙ
Mouezhioù maouezed Flandrez a-vremañ, gant Johan HELLINX
Dispakañ nerzh hol lennegezh ?, gant Aleksandr ar GALL
TROIDIGEZHI
Candide (chabistr 2), gant Voltaire (bzhg gant Mark KERRAIN)
HEKLEV SEVENADUREL
A-dreuz lenn
Petra nevez ?
Notennoù
Piv e Breizh n’anavez ket Jorj Cadoudal? Jorj, komper Étienne Rivoallan ar soner bombarb brudet, Jorj ar paotr drant ha seder tomm e galon ouzh e vro hag ouzh ar sevenadur pobl, Jorj ar peizant, saver-deñved e Brenniliz, Jorj hag e vinioù er stourmoù sokial e-pad ouzhpenn 70 vloaz, Jorj koshañ soner binioù Breizh, ezel eus Re an Are?
Gras d’un enrolladenn kaset da benn gant Gege Gwenn e 2017 e c’hallo al lenner heuliañ Jorj Cadoudal en un danevell-buhez divoutin: ober anaoudegezh gant un den en devo treuzet eil hanterenn ar c’hantved kozh gant e reuz, met ivez gant adganedigezh ar sonerezh pobl a oa tonket da vervel asambles gant ar gevredigezh kozh. Bezañ eo testeni unan en deus kemeret perzh en e amzer, koulz evel peizant, soner ha stourmer. Ha n’eo ket liammet an tri zra-se? Unan eus Re an Are, memor an dud, memor ar vro. Ha kement-mañ en ur brezhoneg yac’h ha pinvidik.
Hag a-nevez gant ar c’hlaskerezh?
Labour selaou (ha plijadur!) en devez an neb a gar dont da Roazhon da zervezhioù studi ar strollad Brezhoneg ha Keltieg ha sed amañ un dastumad pennadoù savet diwar ar prezegennoù bet displeget abaoe tri bloaz.
Lenn a c’hellot preder ur rummad klaskerezed ha klaskerien yaouank diwar-benn lennegezh, yezhoniezh, pedagogiezh… ar brezhoneg hag ur brederiadenn bennak all bet aozet gant klaskerien deuet eus a lec’h all.
Kement studier, klasker, brezhoneger a gavo danvez en eurioù-mañ ha c’hoant kemeret perzh e labour ar strollad marteze a-walc’h.
Taolenn:
Meven ar C’hoadig, Orin an enklotennoù
Tristan Loarer, Al Liamm 1954 : ur sell a-dost divoutin war Israel
Oréa Coatanlem, La représentation des tailleurs dans la littérature populaire bretonne
Anton Châtelier, Anvioù-lec’h-mor Edig
Ariane Guguen, Dielfennañ ur c’horpus dezrevelladoù
Denez Pichon, Levezon an identelezh hag ur yezh vinorel war strategiezh an embregerezhioù : etre gounid ha fouge ?
Pêr Morvan, Ur studi diwar-benn arc’hweladurioù an difazierioù
Stéphanie Le Pelleter, Ar magourioù brezhonek o tont war-wel e dazont ar yezh : ul liamm nevez etre ar yezh kaset hag ar yezh desket ?
Herve Bihan – E koun Yann-Fañch Kemener : Gwerz Skolan
H. Seubil gKernaudour – Daou sarmon hag ur pron eus an XVIIIvet kantved
En 1829, paraissait à Morlaix une modeste encyclopédie populaire en breton : les Conferançou curius… L’entreprise pouvait surprendre quelques notables citadins pour qui l’éducation passait nécessairement par le français, mais Alexandre-Louis-Marie Lédan (1777-1855) n’en était pas et son petit livre devait remporter un certain succès.
À quelle distance se trouve la Lune de nous ? Comment la pluie se forme-t-elle ? Quelles sont les mœurs des Russes ? Et les Espagnols, que sont-ils ? Que trouvez-vous de rare à Ahmedabad en Asie ? Le paysan breton trouvait, dans sa langue, la réponse à toutes ces questions et plus encore : les sciences, la religion, l’histoire et même celle de la Bretagne : Après m’avoir parlé des autres pays, faites-moi connaître aussi mon pays.
Cette longue « conférence », faite au gré des rééditions, dura près de 40 ans. Le présent ouvrage donne, pour la première fois, la traduction de toutes les versions connues des Conferançou curius… Entre les lignes, nous apercevons les rayonnages de la bibliothèque de cet imprimeur, accommodeur et passeur de connaissances. Au fil des réécritures, nous devinons son souci d’éduquer et de satisfaire le goût d’un lectorat populaire avide de savoir et d’exotisme.
Erwan Hupel est maître de conférences de langue et littérature bretonnes et habilité à diriger des recherches. Il enseigne à l’université Rennes 2. Il a récemment publié Ribinoù – Les degrés bretons de l’écriture aux éditions TIR (2018) et dirigé la publication de textes inachevés de Roparz Hemon : Gevred ha skridoù diechu all aux éditions Al Liamm (2018).
Hervé Peaudecerf est professeur-documentaliste dans le secondaire. Après sa thèse de doctorat sur Alexandre Lédan, il s’est consacré à la rédaction d’ouvrages documentaires jeunesse concernant la Bretagne. Il rédige aussi régulièrement des supports pédagogiques en breton pour les éditions scolaires Ti-Embann ar Skolioù – réseau Canopé.
Les 20 et 21 octobre 2016 s’est déroulé à Rennes, en France, le colloque international Migrations et territoires celtiques : mouvement spatial et mutations culturelles. Porté par le Centre de recherche bretonne et celtique de l’Université Rennes 2 (CRBC Rennes), ce colloque trilingue (français, anglais, breton) a permis de démontrer la richesse et la fertilité des champs d’étude concernés. Les textes publiés dans ce recueil permettent ainsi de revenir sur les contributions de plusieurs participants, enrichissant ainsi la diffusion de la recherche.
Séparé en quatre parties thématiques (Antiquité et Moyen Âge ; Migrations et langues ; Croyances et cultes ; Vers l’Amérique), ce recueil met en relief la nécessaire pluridisciplinarité inhérente à la recherche internationale.
Ce recueil est paru sous la direction de Gaël Hily (France, CRBC Rennes) et Geneviève Pigeon (Canada, CRBC Rennes/Brest), avec des textes de Caroline Brett (Université de Cambridge), Christophe Burgeon (Université catholique de Louvain), Hervé Le Bihan (Université Rennes 2), Pierre-Yves Lambert (CNRS), Stefan Moal (Université Rennes 2), Gilles Boucherit (Université Rennes 2), Audrey Ferlut (HISOMA – Lyon), Noémie Beck (Université Savoie Mont Blanc) Paul Birt (Université d’Ottawa, titulaire de la Chaire de recherche celtique du Canada) et Olivier Le Dour.
Ar c’hemmadurioù evit an deskidi, gant poelladennoù ha reizhadennoù e fin al levr.
Kelenner war ar brezhoneg oa Mark Kerrain, e skolajoù, liseoù, skol-veur Roazhon 2, stajoù hag ivez kentelioù-noz. Embannet en deus un hentenn, levrioù deskiñ, levrioù evit ar vugale, danevelloù… Troet en deus Harry Potter e brezhoneg.
BARZHONEGOÙ
Kaner en nevedoù, gant Iwan COUÉE
Dinamit, gant Alan KERSAUDY
Barzhoniezh, gant Fañchig GWENN
Promesa, gant Paskal TABUTEAU
DANEVELLOÙ
Ar c’helenner hag ar spierez, gant Jil PENNEG
Ar c’havell goullo, gant Fulupig an DU
War glask, gant Lan TANGI
Rock Land, gant Paskal RANNOU
An telagonig flaerius, gant Marie-Claire JACQ
SKRIVAGNERIEN
Jef Philippe, Skrivañ evit mont da gaout an dud all, gant Al Liamm & Brezhoweb
ISTOR SOKIAL AR BREZHONEG
1828 : en em gavet ar brezhoneg dre laer e palez ar roue Chahryar, gant Erwan HUPEL
STUDIADENN
Savetaet e vo Belgia gant al lennegezh ?, gant Johan HELLINX
TROIDIGEZHIOÙ
Candide (chabistr 1), gant Voltaire (bzhg gant Mark KERRAIN)
Izâg-Vras ar Glaver, gant Tom DAVIS (bzhg gant Gireg KONAN)
HEKLEV SEVENADUREL
A-dreuz lenn
Petra nevez ?
Notennoù
Pennad-stur
Tiriadoù an digested - Anna Canevet
Gwirioù an henvroidi. Skouer ar Bakas - Aline Gleoneg
Armerzh ha peoc’h en Iwerzhon - Éamon Ó Ciosáin
Remont Delaporte (1907-1990) Reun ar C’halan (1923-2017) (2) - Charlie Grall
Memor ha dielloù. Pouez ar martezeadennoù - Paol ar Meur
Gwad ar bouzelloù-du - Padrig an Habask
Dibriediñ e brezhoneg ? - Iwan Gwegan
Sonerezh hengounel ha sonerezh aozet - Al Lanv
Kroashentoù-tro - Youenn Kervalan
Gwerz ar reuzeudien - Sulio Laouenan
Dudi - Job
Keleier an embann - Alan Botrel
Bered-veur an esperañs - Youenn Kervalan
Dindan ar memes heol - Yulia Borisova
Ar c’hog-raden hag ar verienenn - Ervoan ar C’herrek
Prosez bras etre ki ha kazh - dianv
Spierezed ha gourdeizioù - Youenn Kervalan
